AA
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) yaptığı analizlerle ekonomik gelişmeler ışık tutmaya devam ediyor.
TCMB blog sayfası Merkezin Güncesi’nde “İklim Değişikliği ve Gıda Enflasyonu” başlıklı analiz yayınladı.
“İklim Değişikliği ve Gıda Enflasyonu” başlıklı analiz, TCMB Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü’nden Aslıhan Atabek Demirhan ve Simin Bayraktar tarafından hazırlandı.
Analizde, aşırı iklim olaylarının, kısa vadeli arz şoklarına sebebiyet vererek başta gıda grubu olmak üzere genel fiyat seviyesi açısından risk oluşturduğunun bilindiği, bu nedenle iklim değişikliği konusunun, öncelikli hedefinin fiyat istikrarı olan merkez bankalarının araştırma gündeminde yerini aldığı bildirildi.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE GIDA ENFLASYONU ARASINDAKİ İLİŞKİ
Söz konusu analizde, ilgili göstergeleri kullanarak Türkiye’de iklim değişikliği ile gıda enflasyonu arasındaki ilişkinin incelendiği belirtilerek, şu açıklama yapıldı:
Son yıllarda artan sıcaklık, uzayan kuraklık dönemleri, şiddetli fırtına ve seller gibi aşırı hava olaylarının daha sık ve yoğun seyretmesi, tarımsal üretim, tedarik zincirleri ve dolayısıyla gıda fiyatları açısından önemli bir risk unsuru olarak öne çıkmakta. Yapılan çalışmalar, iklim değişikliğinin 2035’e kadar her yıl küresel gıda maliyetlerini ortalama yüzde 1,5 ila yüzde 1,8 puan arasında artıracağını öngörüyor.
“İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ GIDA FİYATLARINA BASKI YAPIYOR”
İklim değişikliğine karşı en hassas bölgeler arasında yer alan Akdeniz kuşağında bulunan ve dünyanın önde gelen meyve ve sebze üreticilerinden biri olan Türkiye için de iklim değişikliğinin, gıda fiyatları üzerinden önemli bir enflasyonist baskı unsuru oluşturduğu vurgulanan analizde, “Yapılan analizler, taze meyve ve sebze fiyatlarındaki mevsimsel yapının değiştiğine işaret ederken, bu gelişmede iklim değişikliğinin önemli rol oynadığını ima etmekte. Meteoroloji verileri, 2020 sonrası dönemde sonbahar ve kışların daha ılıman, ilkbahar ve yazların ise çok daha sıcak geçtiğini, yağış miktarının ise genel olarak azaldığını göstermekte.” değerlendirmesi yapıldı.
“ARTAN SICAKLIK VE AZALAN YAĞIŞLARLA BİRLİKTE DÜŞEN ARZ VE YÜKSELEN MALİYETLER, TAZE MEYVE VE SEBZE FİYATLARINA YANSIYOR”
Sıcaklık artışları ile azalan yağış miktarlarının gerek ürün verimi gerekse üretim maliyeti kanalıyla gıda fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı yarattığı ifade edilen analizde, şunlar kaydedildi:
Nitekim, Türkiye’nin önde gelen meyve ve sebze üreticisi 5 ilin (Mersin, Adana, Antalya, Hatay, Muğla) iklim özelliklerine baktığımızda, bu illerde yaşanan ciddi kuraklıkların sebze ve meyve üretimini olumsuz etkilediği görülmekte. Daha sıcak ve az yağışlı yaz ayları, sulama ihtiyacını ve dolayısıyla tarımsal faaliyette kullanılan elektrik miktarını artırıyor. Artan sıcaklık ve azalan yağışlarla birlikte düşen arz ve yükselen maliyetlerin ise taze meyve ve sebze fiyatlarına yansıdığı görülmekte.
“İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE GIDA GÜVENLİĞİNE EK OLARAK FİYAT İSTİKRARI AÇISINDAN DA ÖNEMLİ BİR TEHDİT”
İklim değişikliğinin geldiği son noktanın sürdürülebilirlik ve gıda güvenliğine ek olarak fiyat istikrarı açısından da önemli bir tehdit unsuru haline geldiği belirtilen analizde, şu değerlendirmelere yer verildi:
İklim değişikliği ve gıda fiyatları ilişkisi özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için gerek hanehalkı refahı gerekse genel enflasyon görünümü açısından kritik öneme sahip. Bu yazıda özetlendiği üzere, iklim değişikliği kaynaklı artan sıcaklık ve aşırı hava olaylarının taze meyve ve sebze üretimi, maliyeti ve fiyatları ile ilişkili olduğu değerlendirilmekte. İklim değişikliği sonucunda artan sıcaklıklar ve yaşanan kuraklıkla meyve ve sebze üretim miktarı düşerken, üretim maliyetleri ve dolayısı ile fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşmakta. Bu gelişmeler, gıda fiyatları ve iklim değişikliğinin birlikte ele alınmasının önemi ve gerekliliğine vurgu yapmakta.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
News
