Dışişleri Bakanı Hakan Fidan diplomatik temaslarını sürdürüyor.
Bakan Fidan, Türkiye-ASEAN Sektörel Diyalog Paydaşlığı Yedinci Üçlü Toplantısı nedeniyle bulunduğu Malezya’nın başşehri Kuala Lumpur’da, Bernama TV’nin sorularını yanıtladı ve değerlendirmelerde bulundu.
TÜRKİYE-MALEZYA İŞ BİRLİĞİ
Malezya ve Türkiye ortasındaki ilgilerin tarihi olarak son derece güçlü ve sağlam alakalar olduğunu vurgulayan Fidan, iki millet ortasında parçalanmayacak bağların olduğunu söyledi.
Hakan Fidan, bu güçlü bağları kullanmalarının ve her alanda işbirliklerini geliştirmelerinin kendilerinin misyonu olduğunu lisana getirdi.
LİDERLERİN ALAKASINA DİKKAT ÇEKTİ
Liderler ortası diplomasinin de son derece değerli olduğunu vurgulayan Bakan Fidan, iki ülke önderlerinin çok yakın bağlantılara sahip olduğunu ve bu nedenle de güçlü bağlarının olduğunu tabir etti.
Fidan, başkanların yakın ilişkisinin dışişleri bakanları olarak gündemlerini sürdürmeleri açısından temel sağladığını belirtti.
Türkiye-Malezya işbirliğini geliştirmek için yapılabilecek birçok şeyin olduğunu vurgulayan Fidan teknoloji, ticaret, savunma endüstrisi ve eğitim alanlarında birlikte hareket edebilecekleri birçok alanın olduğunu söyledi.
“MALEZYA ÇOK KIYMETLİ BİR ÜLKE”
Dışişleri Bakanı Fidan, iki ülke ortasındaki ticaret hacminin dostluğu yansıtmayan bir düzeyde olduğunu belirterek “5 milyar Amerikan dolarını yeni geçtik ve en yakın amacımız aslında 10 milyar Amerikan doları olacaktır. Bu, bizim çok ağır çalıştığımız bir alan.” sözlerini kullandı.
ASEAN’ın kendileri için son derece kıymetli bir platform olduğunu vurgulayan Fidan, “ASEAN bizim için son derece kıymetli bir coğrafya. Malezya da çok değerli bir ülke, ASEAN üyesi olarak… Ve bizim birlikte çalışmamız ve bağlarımızı bu çerçevede geliştirmemiz çok kıymetli.” değerlendirmesini yaptı.
“DURUMUN NE KADAR ACİL OLDUĞUNU GÖSTERİYOR”
“10 milyar dolar gayesi için belli bir vakit çizelgesi var mı?” sorusu üzerine Fidan, “Eğer Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı tanıyorsanız tek bir vakit çizelgesi vardır, o da dün. Yani bugün bile değil. Yani bu 10 milyar dolara dün ulaşmış olmalıydık Cumhurbaşkanı Erdoğan’a nazaran.
Bu bize durumun ne kadar acil olduğunu gösteriyor ve bizim bunu geliştirmemiz için ve ticareti artırmamız için ne kadar uygun bir ortam olduğunu ortaya koyuyor.” sözlerine yer verdi.
“ÜÇÜNCÜ ÜLKELERDE ORTAK İŞLER YAPILABİLİR”
Bakan Fidan, her iki ülkedeki yatırımcı ve iş insanlarının farkındalığını artırmaları gerektiğini belirterek Malezya’nın ticaret ve yatırım konusunda bilhassa teknoloji ve mikroelektronik alanlarında rekabetçi avantajının olduğunu ve bundan faydalanmak istediklerini söyledi.
Türk savunma endüstrisi ve savunma endüstrisi şirketlerinin buradaki fırsatlardan yararlanmak istediklerini kaydeden Fidan hem klasik hem de yenilenebilir güç kaynakları açısından iki ülkedeki şirketlerin üçüncü ülkelerde yapabileceği çok şey olduğunu lisana getirdi.
“TÜRK İŞ ADAMLARI ASEAN ÜLKELERİNE YATIRIMI ARTIRIYOR”
ASEAN Sektörel Diyalog Ortağı olarak planlarının sorulması üzerine Fidan, burada büyük bir gündemlerinin olduğunu, her iki taraf için de fırsatları ortaya çıkarmak için burada olduklarını belirtti.
Bakan Fidan, “Özellikle Türk iş adamları ve yatırımcılar bilhassa de son birkaç yılda, angajmanlarını ve ASEAN ülkelerindeki yatırımlarını artırıyor. Bu bizim için çok değerli bir artı.” değerlendirmesini yaptı.
BÜYÜK DAYANAK OLDUĞUNU SÖYLEDİ
İki ülke halkları ortasındaki etkileşimin arttığını, Türk vatandaşlarının ASEAN ülkelerine ağır ilgi gösterdiğini kaydeden Fidan, bu ülkelerden de Türkiye’ye turistik ve eğitim maksatlı ziyaretler yapıldığını söyledi.
Fidan, Türkiye’nin ASEAN ile uzun devirli ilgisini nasıl değerlendirdiklerinin sorulması üzerine, bu ilgiyi müspet bir gündemle sürdürdüklerini, bunun kendilerine büyük bir dayanak verdiğini vurguladı.
“KENDİMİZİ SAVUNMAK DURUMUNDA KALDIK”
Savunma endüstrisi, güç, teknoloji üzere birçok farklı alanda yatırım imkanı olduğuna vurgu yapan Fidan, “Çünkü Türkiye son derece değerli, sağlam bir temel oluşturdu savunma endüstrisinde. Zira bölgemiz hakikaten sıkıntılı bir bölge. Kendimizi savunmak durumunda kaldık.
Burası ise ASEAN bölgesi ise çoklukla daha barışçıl bağların olduğu bir bölge. Tahminen bu manada çok fazla savunma endüstrinin geliştirmesine gerek kalmadı. Bu manada birbirimizi tamamlayabiliriz.” ifadelerini kullandı.
“GAZZE’DE YAŞANAN SOYKIRIM İÇİMİZİ YAKIYOR”
Gazze’ye insani yardım ve Gazze’nin yine inşası konusunda Türkiye ve Malezya’nın somut olarak ne yapabileceklerine ait soruya Fidan, “Maalesef Gazze’de devam eden soykırım hakikaten içimizi yakan bir gelişme. Ve hiçbir vakit unutamayacağımız olaylar, çok acı olaylar yaşanıyor hepimiz için.
Ve insanlık açısından çok büyük bir başarısızlık genel olarak, lakin tıpkı vakitte bilhassa de Müslümanlar için büyük bir başarısızlık.” karşılığını verdi.
“BİR ORTAYA GELMEZSEK BİR GÜN BİZİ BULABİLİR”
Fidan, Türkiye ve Malezya’nın Gazze konusunda muhakkak sorumluluklara sahip olduğunu belirterek Malezya Başbakanı Enver İbrahim’in baskı altındaki, zulme uğrayan Filistinliler ve işgal edilmiş Filistin topraklarıyla ilgili olarak sesini yükselttiğini bildiklerini kaydetti.
Bu hususta yakın bir işbirliği içerisinde omuz omuza hareket etmeleri gerektiğini vurgulayan Fidan, “Çünkü şayet bu çeşit bir barbarlık karşısında bir ortaya gelmezsek, bir gün gelip bu bizi de bulabilir.” dedi.
“SANKİ TOPLAMA KAMPI”
Fidan, Gazze’ye insani yardım sağlanması konusunda koordine baskının kıymetli olduğuna işaret ederek “Çünkü 2 milyon Gazze vatandaşı şu anda esir alınmış durumda ve Gazze güya bir toplama kampı üzere. (Gazze) İkinci Dünya Savaşı’ndan kalma bir toplama kampını andırıyor.
Buradaki Filistin halkı taammüden aç bırakılıyor ve şiddetli şartlara maruz bırakılıyor. Bütün bunlar hepimizin gözü önünde gerçekleşiyor. Bunun devam etmesine müsaade veremeyiz.” sözlerini kullandı.
“TRUMP İLE BİRLİKTE YAPABİLECEĞİMİZ ÇOK ŞEY VAR”
Diplomasinin Batılı ülkeler ve bilhassa ABD ile ilgili olarak makul gündemleri ön plana çıkarma açısından çok kıymetli bir rol oynadığını kaydeden Fidan, “Özellikle (ABD) Lider (Donald) Trump’la alakalar açısından bakıldığında bizim tecrübemiz şu, Trump yönetimiyle açık ve dürüst bir diyalog sürdürdüğünüzde, birlikte yapabileceğiniz çok şey var.
Bizim Türkiye olarak tecrübemiz bunu gösteriyor.” sözlerine yer verdi.
ARABULUCULUK AÇIKLAMASI
Fidan, Malezya yahut Endonezya üzere ülkelerin arabuluculuk ve çatışmalara diplomatik tahliller bulma konusundaki sürece nasıl dahil edilebileceğine ait soruyu, “Daha evvel belirttiğim üzere bölgemizin kendine has özellikleri nedeniyle aslında çok da fazla seçeneğiniz yok. Zira ya çatışacaksınız ya da bir arabuluculuk gerçekleşecek.
Bu manada arabuluculuk yalnızca bizim çıkarımıza değil lakin tıpkı vakitte bölgede sorumlu bir ülke olarak bizim bölgesel manada da bir sorumluluğumuz bu.” şeklinde cevapladı.
KÜRESEL SİSTEM ELEŞTİRİSİ
Küresel sistemin varoluşsal sorunlar yaşadığını vurgulayan Fidan, dünyanın rastgele bir noktasında bir sorun olduğunda memleketler arası sistem içerisinde bu sorunun kesinlikle herkesi makus tarafta etkilediğini söyledi.
Fidan, mevcut memleketler arası sistemin İkinci Dünya Savaşı’ndan çabucak sonra kurgulanan bir sistem olduğunu hatırlatarak o devirde 55 ulus devletin olduğunu, halihazırda ise Birleşmiş Milletler’e (BM) kayıtlı 193 ulus devletin olduğunu lisana getirdi.
“SİSTEMLERİN KISITLI RAF ÖMRÜ OLDUĞUNU GÖRÜYORUZ”
Fidan, şöyle devam etti:
Eğer niyetiniz bir egemenlik kurmaksa memleketler arası sistem üzerinde hâkim olmak istiyorsanız ve yalnızca kendiniz için bir ortam yaratmaya çalışıyorsanız bu, diğer bir gündem fakat şayet sizin niyetiniz ve siyasetiniz memleketler arası sistemin herkese eşit ve adil davrandığı bir sistem haline gelmesini sağlamaksa, kimsenin geride kalmadığı bir sistem yaratmaksa o vakit sistem diğerlerine da yardımcı olabiliyor.
Maalesef her memleketler arası sisteme baktığımızda tarih boyunca geliştirilen bütün memleketler arası sistem yapılarına baktığımızda bu yapıların zafer kazanan taraflar tarafından kurgulandığını görüyoruz. Hasebiyle doğal olarak bu sistemler zafer kazanan tarafların çıkarlarına hizmet ediyor. Lakin bunu her gördüğümüzde bu sistemlerin kısıtlı bir raf ömrü olduğunu görüyoruz.
Türkiye olarak, “Sadece kazananların bakış açısını değil de kimsenin geride kalmadığı ve bu sisteme dahil olduğu bir sistem haline nasıl dönüştürebilir?” sorusuna tahlil aradıklarını belirten Fidan, bunun Türkiye’nin dış siyaset misyonunun temeli olduğunu belirtti.
“TARİHTEN DERS ÇIKARMIŞ OLMAMIZ LAZIM”
Hakan Fidan, mevcut sistem içerisinde kimsenin rekabetçi avantajından vazgeçmek istemediğini gördüklerini belirterek şunları kaydetti:
Gerek veto yetkisi olsun gerek Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunda bir daimi üye olsunlar. Bunlar güya onlara baştan verilmiş haklar üzere görünüyor ve kimse bundan vazgeçmek istemiyor lakin bu haklar da memleketler arası toplumun geri kalanının çıkarının aleyhine hareket ediyor.
Dürüst olmak gerekirse endişem şu; şayet biz tarihten bir ders çıkarmazsak maalesef yeni bir memleketler arası sistem kurgulamak için çok büyük bir çatışma yaşamak zorundayız üzere geliyor. Fakat insanlık olarak tarihten bir ders çıkarmış olmamız lazım. Bu yanılgıyı tekrarlamamamız gerekiyor.
Türkiye ve Malezya’nın dünyanın farklı bölgelerinde yaşadığını lakin birebir bedellere sahip olduklarını lisana getiren Fidan, iki ülke önderlerinin, toplumlarının, halklarının bir fırsat bulduklarında çabucak omuz omuza yan yana geldiklerini söyledi.
News
