Türk bilim kadını taşınabilir aşı dolabıyla İngiltere’den inovasyon ödülü aldı
Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölüm Başkanı Doç. Dr. Pınar Mert Cüce, dünyayı etkisi altına alan koronavirüs pandemisinin önlenmesine etkin rol oynayan aşıların taşınmasında yaşanan sorunlara çözüm bulmak için çalışma başlattı.
Sağlık çalışanlarına destek olmak isteyen Doç. Dr. Cüce, 1 yıllık çalışmaları sonrası enerjisini hem şebekeden hem de üstündeki güneş panelinden sağlayıp, içerisindeki ısının dengelendiği, taşınabilir aşı dolabı üretti.
OXFORD İNOVASYON ÖDÜLÜ
Saklanma koşullarında 200 aşının depolanabildiği dolap, termal kaplama sayesinde içerisindeki sıcaklığı 24 saate kadar muhafaza edebilecek şekilde tasarlandı.
İç kısmı yalıtım malzemeleriyle dizayn edilen aşı dolabı projesi, İngiltere merkezli dünya sürdürülebilir enerji topluluğu olan World Society of Sustainable Energy Technologies (WSSET) ve Oxford University Press tarafından inovasyon ödülüne layık görüldü.
"KENDİ KENDİNİ BESLEYEBİLEBİLEN BİR SİSTEM YAPTIK"
Tasarladığı dolaba ilişkin bilgi veren Doç. Dr. Pınar Mert Cüce, "Pandemide sağlıkçılar ellerinden geleni yaptılar. 'Mühendisler olarak onlara nasıl katkı sunabiliriz' diye düşünmeye başladık. Onun neticesinde pandemiden doğan aşı ihtiyacını sağlık bir şekilde son noktaya ulaştırmak amacıyla portatif aşı dolabını tasarlardık. Bu dolap, nihai kullanıcıya ulaşana kadar şebekeden herhangi bir enerji ihtiyacı duymamaktadır. Özellikle ulaşımın olmadığı bölgelerde portatif, taşınabilen, fotovoltaik panelleri kullanarak kendi kendini besleyebilen bir sistem tasarladık. Ürünün tasarımı, dizaynı, üretimi ve testlerin sonuçlanması yaklaşık 1 yıl süre aldı." dedi.
"LİTERATÜRDE BU TEKNİKLE ÇALIŞAN DOLAP YOK"
Aşıların belirli bir termal dolaşımda saklandığını anlatan Doç. Dr. Cüce, "Literatürde bu teknikle çalışan bir dolap yok. Piyasada diğer dolaplara baktığımızda içerisinde soğutma amaçlı buzlar kullanılıyor. Sistemimizle aşılar belirli sıcaklık arasından termal dolaşımı sağlanarak muhafaza edilebilmektedir.
Kullandığımız panellerden dolayı güneş ışığı olduğu süre boyunca bu aşıları muhafaza edebiliriz. Güneş ışınımının olmadığı zamanlarda dolap içerisinde ve dışından kullanacağımız süper yalıtım malzemeleri sayesinde bu süre 24 saate kadar uzanabilmektedir." diye konuştu.
"BEKLENEN SAKLAMA SICAKLIĞINDA MUHAFAZA EDEBİLMEKTEYİZ"
Projeyle aşıların özellikle kırsal alanlarda nakil sırasında kolaylık sağlayacağını da aktaran Doç. Dr. Cüce, "Tasarımın asıl nedeni, kırsal alan veya araçlarla ulaşımının olmadığın bölgelerde aşıları taşıyabilmek. Orada bulunduğumuz belirli süre içerisinde aşıları istenen ve beklenen saklama sıcaklığında muhafaza edebilmekteyiz. Dünyada alanında uzman jürilerin değerlendirdiği projem, inovasyon ödülüne layık görüldü." dedi.