Sıhhat alanına yönelik kanun teklifi komitede kabul edildi

Sağlık alanında yapılan yeniliklere nazaran, özel tıbbi gayeli besinlerin ilaç takip sistemine bildirimi mecburî olacak, tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına nazaran uzman olanlar en fazla iki sıhhat kurum ve kuruluşunda çalışabilecek.

Yeni mevzuatta, vefatından sonra bedeninin tamamını yahut organ ve dokularını tedavi, teşhis ve bilimsel hedefler için bırakmak isteyen şahıslar, e-Devlet Kapısı veya Sağlık Bakanlığı bilişim sistemleri üzerinden de beyanda bulunabilecek.

Organ bağışı beyanları, Sağlık Bakanlığı merkezi kayıt sistemine kaydedilecek ve bağışçı tarafından belirlenen şahıslara bildirecek.

KANUN KAMİSYONDA KABUL EDİLDİ

AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Sıhhatle İlgili Birtakım Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Sıhhat, Aile, Çalışma ve Toplumsal İşler Komitesi'nde kabul edildi.

Teklifle, Ecza Ticarethaneleriyle Sanat ve Ziraat İşlerinde Kullanılan Zehirli ve Müessir Kimyevi Unsurların Satıldığı Dükkanlara Mahsus Kanun'a karar ekleniyor.

ECZANE TAKİP SİSTEMİ

Buna nazaran, ecza ticarethaneleri, beşeri tıbbi eserlerin ve özel tıbbi maksatlı besinlerin tedarik zinciri içindeki tüm hareketlerini Sıhhat Bakanlığınca belirlenen yöntem ve temellere uygun olarak takip sistemine bildirecek.

AYKIRI HAREKET EDENE CEZA

Bu karara alışılmamış hareket edenlere, tersliğe mevzu tüm eserlerin tersliğin tespit tarihindeki depocu satış fiyatları toplamının iki katı fiyatında idari para cezası verilecek. Birebir fiilin bir yıl içindeki ikinci tespitinde idari para cezası bir kat artırılarak uygulanacak, üçüncü tespitte ecza ticarethanesinin ruhsatnamesi iptal edilecek.

Ecza ticarethaneleri beşeri tıbbi eserler, özel tıbbi emelli besinler ve aktif hususların koruması ve dağıtımını Bakanlıkça belirlenen yol ve asıllara uygun olarak yapacak.

DİŞ TABİPLERİ EN FAZLA İKİ KURUMDA ÇALIŞABİLECEK

Tababet ve Şuabatı San'atlarının Üslubu İcrasına Dair Kanunu'ndaki değişiklikle, tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına nazaran uzman olanlar, en fazla iki sıhhat kurum ve kuruluşunda çalışabilecek. Tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına nazaran uzman olanlar, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile kontratı olup olmamasına bakılmaksızın özel sıhhat kurum ve kuruluşları ile vakıf üniversitelerinde Toplumsal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında sigortalı olarak çalışacak.

AMELİYAT EDİLECEK HASTANIN İZNİ

Tabiplerin, diş tabiplerinin ve dişçilerin yapacakları her nevi ameliye için hastanın, hasta küçük yahut tahtı hacirde ise veli yahut vasisinin evvelemirde alınacak muvafakat, elektronik ortamda da alınabilecek. Elektronik ortamda alınacak muvafakat, bir bilişim yahut elektronik haberleşme aygıtı üzerinden gerçekleştirilecek ve ilgilinin kimliğini doğrulayabilecek kimlik dokümanlarıyla yahut biyometrik metotlarla ya da elektronik kimlik doğrulanmasına imkan verecek usuller kullanılarak alınacak. Bilişim yahut elektronik haberleşme aygıtı üzerinden alınacak muvafakatlerle ilgili yol ve temeller Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumunun uygun görüşü alınarak Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenecek.

SAĞLIKÇILARA "TEKNİKER" ÜNVANI

Kanundaki ebe yardımcısı, hemşire yardımcısı ve mamografi teknikeri unvanları kaldırılacak, "diş protez teknisyeni" ve "nükleer tıp teknikeri" unvanları ihdas edilecek.

AİLE HEKİMLİĞİNE YÖNELİK DÜZENLEMELER

Teklifle, alanda vazife yapan aile tabiplerinin uzman olmasının sağlanması, saha aile hekimliği uzmanlığı (SAHU) vasıtasıyla aile hekimliği uzman sayısının artırılmasına yönelik düzenleme yapılıyor.

Buna nazaran, 1 Ocak 2035'e kadar Aile Hekimliği Kanun kararlarına nazaran kontratlı aile tabibi olarak çalışmakta olanlar, tıpta uzmanlık sınavı sonuçlarına nazaran, merkezi yerleştirmeye tabi olmaksızın, Tıpta Uzmanlık Kurulunca belirlenen asıllar çerçevesinde aile hekimliği uzmanlık eğitimi yapabilecek. Bu eğitim uzaktan ve/veya kısmi vakitli eğitim metotları da uygulanmak suretiyle yapılacak ve en az 6 yılda, eğitime başlamadan evvel en az 5 yıl kontratlı aile hekimliği yapanlar için ise en az 4 yılda tamamlanacak. Kontratlı aile hekimliği uzmanlık eğitimi alanlar eğitim kurumlarında geçirilen rotasyon müddetlerinde, döner sermaye ek ödemelerinden motivasyonunun artırılması hedefiyle yapılan ödeme hariç olmak üzere yararlandırılacak.

SAĞLIK TEKNİKERİ STATÜSÜ

Hemşire yardımcısı ve ebe yardımcısı unvanlarının kaldırılması ve diş protez teknisyeni unvanının ihdası doğrultusunda sıhhat meslek liselerinde öğrenci kaydedilebilecek programlar tekrar belirlenecek, hemşire yardımcıları ve ebe yardımcıları ile bu programların öğrencilerinin mezuniyetleri sonrasındaki statüleri "sağlık bakım teknisyeni" statüsü altında birleştirilecek.

ÜNİVERSİTELERE ÖĞRENCİ KAYDEDİLMESİ

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sıhhat meslek liselerinin diş protez teknisyenliği ve sıhhat bakım teknisyenliği haricindeki programlarına öğrenci kaydedilemeyecek. Bu tarihe kadar hemşire yardımcılığı ve ebe yardımcılığı programlarına kaydı yapılmış öğrenciler, eğitimlerini, kayıtları yapılan programlarda tamamlayacak ve sıhhat bakım teknisyeni meslek unvanını kullanacak. Sıhhat meslek liselerinin hemşire yardımcılığı ve ebe yardımcılığı programlarından bu kararın yürürlüğe girdiği tarihe kadar mezun olanlar da sıhhat bakım teknisyeni meslek unvanını kullanacak.

Özel sıhhat kurum ve kuruluşları ile vakıf üniversitelerinde çalışan tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına nazaran uzman olanlar, bu kararın yürürlüğe girdiği tarihten evvel verilen çalışma müsaadeleri için 1 Haziran 2026'ya kadar yeni çalışma müsaadesi müracaatında bulunacak. Bu tarihe kadar müracaatta bulunmayanların çalışma müsaadeleri iptal edilecek.

KENEVİRDEN ELDE EDİLEN TIBBİ ESER, SIHHAT VE TAKVİYE İLE FERDÎ BAKIM ÜRÜNLERİ

Ruhsat yahut müsaade sahipleri için beşeri tıbbi eserler ve özel tıbbi hedefli besinlerin tedarik zinciri içindeki hareketlerinin takip sistemine bildirilmemesi halinde uygulanacak yaptırımların düzenlenmesi gayesiyle İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'na karar ekleniyor. Buna nazaran, ruhsat yahut müsaade sahipleri, beşeri tıbbi eserlerin ve özel tıbbi emelli besinlerin tedarik zinciri içindeki tüm hareketlerini Sıhhat Bakanlığınca belirlenen yordam ve asıllara uygun olarak takip sistemine bildirecek. Bu karara ters hareket edenlere, karşıtlığa husus tüm eserlerin tersliğin tespit tarihindeki depoya satış fiyatları toplamının iki katı fiyatında idari para cezası verilecek, birebir fiilin bir yıl içinde tekrar etmesi halinde idari para cezası bir kat artırılarak uygulanacak.

Uyuşturucu Unsurların Murakabesi Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle, kenevirden elde edilen tıbbi eser, sıhhat ve takviye eserleri ile şahsî bakım eserlerine yönelik ruhsatlandırma ya da takip sistemlerine kayıt süreçleri Sıhhat Bakanlığınca gerçekleştirilecek. Bu eserler yalnızca eczanelerden satılacak. Bu eserlerin müsaade ve satışı ile kenevirin işlenmesi, ihzarı ve ihracına ait tarz ve esaslar, İçişleri Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının görüşü alınarak Sıhhat Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

İLAÇ TAKİP SİSTEMİNE BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun'da yapılan düzenlemeyle, ilaç takip sistemine bildirim yükümlülüğüne, özel tıbbi maksatlı besinler da ekleniyor. Buna nazaran, özel tıbbi gayeli besinlerin satışı, alındığı ecza deposuna yahut zorlayan sebep halinde öbür depolara iadesi, eczaneler ortasındaki takası, miadı geçmiş ya da bozulmuş olanlarının imhası süreçlerinde ilaç takip sistemine bildirim yapılması zarurî olacak.

Eczacılar için toptan ilaç satışı ihlali ile ilaç takip sistemine bildirim yükümlülüğünün ihlali durumunda, karşıtlığa bahis tüm eserlerin karşıtlığın tespit tarihindeki eczacı satış fiyatları toplamının iki katı fiyatında idari para cezası verilecek. Bu karar kapsamındaki idari para cezaları, birebir fiilin bir yıl içinde tekrar etmesi halinde bir kat artırılarak uygulanacak.

Sağlık Bakanlığına Bağlı Sıhhat Kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun'daki değişiklikle, Sıhhat Bakanlığına bağlı sıhhat kurum ve kuruluşları ile Bakanlığın bağlı kuruluşlarında ek ödeme alan çalışandan Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığına görevlendirilenler, kanun kapsamında ek ödemeden faydalandırılacak.

ORGAN BAĞIŞINA YÖNELİK DÜZENLEMELER

Organ bağışçısı sayısının artırılması ve bağışa ait taleplerin daha kolay ve inançlı yapılabilmesinin sağlanması maksadıyla Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun'da değişikliğe gidiliyor.

Buna nazaran, bir kimse sıhhatinde bedeninin tamamını yahut organ ve dokularını, tedavi, teşhis ve bilimsel emeller için bıraktığını inançlı kimlik doğrulama araçlarını kullanarak e-Devlet Kapısı yahut Sıhhat Bakanlığınca kurulan bilişim sistemleri üzerinden beyan etmesi ya da resmi yahut yazılı bir vasiyetle belirtmesi yahut bu mevzudaki isteğini iki şahit huzurunda açıklaması halinde meyyitten organ yahut doku alınacak. Bağışçının sıhhatinde açıkladığı iradesinin yakınlarının hilafına olması halinde, bağışçının iradesi temel alınacak. Kelam konusu hallerin bulunmaması durumunda, sırasıyla vefat anında yanında bulunan eşi, reşit çocukları, ana babası yahut kardeşlerinden birisinin, bunlar yoksa yanında bulunan rastgele bir yakınının muvafakatiyle meyyitten organ yahut doku alınacak. Organları diğerine nakledilen bağışçıların eş ve birinci derece yakınlarına, organ nakline muhtaçlıkları olması halinde acil hastalardan sonra gelmek üzere öncelik verilecek.

ORGAN BAĞIŞI BEYANI BAKANLIKTA KAYITLI OLACAK

Organ bağışı beyanları, Ferdî Dataların Korunması Kanunu'na uygun olarak Sağlık Bakanlığı merkezi kayıt sistemine kaydedilecek. Organ bağışı beyanları, beyan esnasında bağışçı tarafından belirlenen bireylere bildirecek ve bu şahıslar haricindekilere beyin mevti tespitinden evvel açıklanamayacak.

İmar Kanunu'nda, muhtaçlık duyulması halinde acil sıhhat hizmetleri istasyonu, sağlıklı hayat merkezi yahut aile sıhhati merkezlerinin parklarda pozisyonlandırılması ve acil sıhhat hizmetleri ile birinci basamak sıhhat hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması hedefiyle düzenleme yapılıyor.

BÜYÜK PARKLARDA ACİL SIHHAT HİZMETLERİ İSTASYONU

Buna nazaran, toplam yüz ölçümü 2 bin 500 metrekareden büyük parklarda eş paha alan ayrılmaksızın ve imar planı değişikliği yapılmadan acil sıhhat hizmetleri istasyonu, sağlıklı hayat merkezi ve aile sıhhati merkezi yapılması için Sıhhat Bakanlığının talebi üzerine yetkili yönetim yahut Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yer tahsisi yapılacak.

Tahsis süreci, yüz ölçümü 2 bin 500 metrekareden 5 bin metrekareye kadar olan parklarda muvakkat yapı ölçülerini aşmamak, 5 bin metrekareden büyük parklarda ise 250 metrekare taban alanı, kat adedi 2 ve bina yüksekliği 7,50 metreden fazla olmamak kaydıyla yapılacak sıhhat tesisleri için tahsis edilen alan büyüklüğü, taban alanının iki katını geçmeyecek biçimde Sıhhat Bakanlığınca talep edilen yüz ölçümü kadar yapılacak.

Bu karar kapsamında tahsis edilen yerler ile bu hedefle inşa edilen binalar devredilemeyecek ve öteki bir emelle kullanılamayacak. Bu yerlerin devredilmesi yahut tahsis edilen gayeye karşıt kullanılması halinde yapılan tahsis kaldırılacak.